Skip to main content
Yangiliklar

ITBning O‘zbekistondagi vakili janob Xusan Xasanov MDH davlatlarining IV Islom bank ishi va moliyasi forumida ishtirok etdi

Janob Xusan Xasanov 2025-yil 16-iyun kuni Toshkent shahridagi Hyatt Regency mehmonxonasida MDH davlatlarining 4-Islom banki va moliyasi forumining ochilishida ishtirok etdi. Ochilish nutqida u 2023 yilda Islom moliyasi (IM) sohasining o’sishi haqida gapirdi, xususan:

  • Islom moliyasining jami aktivlari 4,9 trillion AQSh dollariga yetdi, bu 2022-yilga nisbatan 11 foizga ko‘p.
  • Islom banki aktivlari 12 foizga o’sib, 3,6 trillion AQSH dollarini tashkil etdi.
  • Afg’oniston, Iroq va Bahraynda sezilarli o’sish sur’atlari kuzatildi.
  • Takaful sektori an’anaviy sug’urta muammolariga duch kelgan holda, 1 foizga o’sib, 86 milliard AQSh dollarini tashkil etdi.
  • 2023-yilda sukuk emissiyasi 200 milliard AQSh dollaridan oshdi, umumiy emissiya hajmi esa 9 foizga oshib, 863 milliard AQSh dollarini tashkil etdi.
  • Islom fondlari 16 foizga o’sib, 254 milliard AQSH dollarini tashkil etdi, bu ijobiy investor kayfiyati tufayli.
  • Malayziya, Saudiya Arabistoni va BAA IFDI reytingida kuchli uch davlatdir.
  • Boshqa e’tiborga molik mamlakatlar Indoneziya va Pokistonni ham o’z ichiga oladi, ular ham kuchli rivojlanish ko’rsatmoqda.

Shuningdek, u Markaziy Osiyo mamlakatlarida IM rivojlanishiga alohida e’tibor qaratdi. 2024-yilda islom moliyasining jami aktivlari 699 million AQSh dollarini yoki jami global aktivlarning 0,01 foizini tashkil etgani maʼlum boʻlgan Markaziy Osiyo davlatlari hamon sanoatga ozgina hissa qoʻshmoqda. Markaziy Osiyo mintaqasida hozirda 18 ta islom banki va 14 ta nobank moliya instituti, shuningdek, islom banking darchalari mavjud. Markaziy Osiyodagi islom moliyasi aktivlari 2024 yil boshida 699 million AQSH dollarini tashkil etdi. 2024 yilgi Islom moliyasi taraqqiyoti hisobotiga ko‘ra, Qozog‘iston 2024 yilda islom moliyasi rivojlanishi bo‘yicha dunyoda 19-o‘rinni egalladi (ya’ni jahon o‘rtacha ko‘rsatkichidan yuqori) va Markaziy Osiyo bozorida yetakchilik qiladi. Kelgusi o’n yil ichida mintaqada islom moliyasi sanoatida sezilarli o’sish va rivojlanish istiqbollari mavjud bo’lib, bu asosan islom banki sektori va sukuk aktivlari sinfi hisobiga amalga oshiriladi.

Ushbu yondashuv Markaziy Osiyodagi islom banklari aktivlarining 2028 yilda 2,5 milliard dollar va 2033 yilda 6,3 milliard dollar darajasiga ko’tarilishini nazarda tutadi.